راهنمای خرید درب ضد حریق : به توصیه سازمان آتش نشانی

با توجه به افزایش ساخت و ساز و تراکم جمعیت، رعایت ضوابط ایمنی در ساختمانها به منظور حفاظت از جان و مال شهروندان در برابر حریق و حوادث ضروری بوده و علاوه بر رعایت ضوابط در فاز طراحی، تهیه و استفاده از مصالح و تجهیزات استاندارد و مورد تایید نقش اساسی را در تامین این اهداف ایفا می نماید. لذا با توجه به ابهامات و شناسایی این تجهیزات، سازمان آتش نشانی تهران خود را مکلف به راهنمایی هرچه بیشتر مالکین، سازندگان و متولیان این امر دانسته و به همین منظور نسبت به تدوین راهنمای خرید درب ضد حریق اقدام نموده است.

آشنایی با درهای مقاوم در برابر حریق

بطور کلی تمامی در ها بعنوان جزی از عناصر ساختمان بوده و وظایف عملکردی متفاوتی را بر عهده دارند. اهم
وظایف عملکردی آنها عبارتند از:
امکان دسترسی و ارتباط فضاهای داخلی و خارجی به یکدیگر
عبور نور و تبادل هوا
مقاومت و پایداری
ایمنی و امنیت
عایق حرارتی وصوتی

درهای مقاوم در برابر حریق بعنوان جزئی از راه خروج در ساختمان ها محسوب شده و به لحاط عملکردی با درهای
ضد سرقت و سایر درها متفاوت می باشند. درهای مقاوم در برابر حریق، چارچوب و یراق آلات آن در برابر حرارت مقاوم بوده و با جداسازی فضاها از یکدیگر به صورت دودبند مانع از گسترش حریق و محصولات ناشی از آن میشوند.
این درها می بایست مقاومت کافی مطابق ساختار جانبی خود را داشته باشند. لذا این در ها نقش بسیار مهمی را در بالا بردن ایمنی مردم و گاه خسارات حاصل از آتش سوزی ایفا نموده و باعث تسهیل در فرار افراد به هنگام حریق می شود.

بهره برداری از درب ضد حریق در دور بندی پلکان مجتمع های مسکونی و تجاری، اداری، ورزشگاه ها، پالایشگاه ها ، نیروگاه ها، راهروهای ارتباطی بیمارستان و اماکن اداری، سالنهای همایش، فضاهای تجمعی، فرودگاهها، فضاهای امن ، لابی آسانسورها، اتاق تاسیسات و موتورخانه ، اتاق پمپ آتش نشانی، انبارها و بطور کلی تمام مکان هایی که امکان حریق و گسترش آن وجود داشته و ایمنی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است، ضروری می باشد.

جنس درب ضد حریق

جنس بیرونی دربهای مقاوم در برابر حریق از آهن یا فولاد بوده و ساختار درونی آنها میتواند از جنس پشم سنگ، شبکه مشبک هانی کامب،صفحه پرلایت، صفحه پلی استایرن،صفحه فیبرسرامیک، فوم پلی اورتان باشد.این درها بصورت تک لنگه، دو لنگه بصورت لولایی یا کشویی متناسب با محل قرارگیری کاربرد دارند .

میزان مقاومت در برابر حریق

تمامی درهای مقاوم در برابر حریق براساس زمان مقاومتی که در برابر حریق و حرارت دارند با هم متفاوت هستند. یک در مقاوم در برابر حریق میتواند از دقیقه تا دقیقه و بیشتر از آن در برابر حریق مقاومت کند.با مراجعه به مبحث سوم مقررات ملی ساختمان(ویرای ) می توان میزان مقاومت درها را متناسب با محل قرارگیری و نوع مجموعه فضاهای تقسیم بندی شده تعیین نمود.

اجزای درهای مقاوم در برابر حریق

خود بسته شو

درب محافظت شده در برابر آتش مجهز به سیستمی است که سبب بسته شدن خود به خود در، پس از باز شدن آن میشود. اصولا اصطلاح خود بسته شو در مورد درهای حریق یا سایر بازشوها به مفهوم بسته بودن در ( یا بازشو) در حالت عادی و بسته شدن آن پس از عبور متصرف است که برای اطمینان از انجام این عمل، در به یک وسیله مکانیکی تایید شده مجهز می شود. دربهای واقع در گذرگاه های خروج، دوربند پلکان ها، خروج های افقی، موانع دود، یا دوربند فضاهای مخاطره آمیز از این نوع درها می باشند.

خودکار بسته شو

اصطلاح خودکار در مورد تجهیزات محافظت در برابر حریق و وسایل و دستگاه هایی به کار می رود که در برابر برخی از محصولات احتراق واکنش نشان داده و خود به خود و بدون دخالت انسان فعال شوند.

دستگیره آنتی پنیک

به منظور تسریع و تهیل در بازشدن درهای مقاوم در برابر حریق هنگام فرار متصرفین در زمان اضطراری، دستگیره ای با عنوان آنتی پنیکک بر روی تمامی درها نصب شده و جزه لاینفک درهای مقاوم در برابر حریق محسوب میشوند.این نوع دستگیره امکان دارد با توجه به مکانیزم و ضرورت بهره گیری از آن در انواع مختلف تولید و نصب شوند.

محل قرار گیری دستگیره آنتی پنیک

از دیگر اجزای درهای مقاوم در برابر حریق می توان به دستگیره و قفل، لولا و اتصالات، چارچوب، نوارپف شونده و لنگه در اشاره کرد. نوار دود بند و یا پف شونده به نواری گفته می شود که در زمان رخداد حریق پف شده (نه اینکه بسوز و شعله ور شود) و از انتقال دود و محصولا ناشی از حریق از فضایی به فضای دیگر جلوگیری نماید.

در خصوص میزان مقاومت اجزای در، این نکته حائز اهمیت است که باید تمامی موارد فوق دارای استاندارد بوده و در آزمایشگاه حریق استاندارد به تایید رسیده باشد و به میزان قابل قبولی در برابر حریق مقاومت نماید.

نکات خرید درب ضد حریق ( بسیار مهم)

سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران پس از ثبت درخواست شرکت های تولید کننده در های مقاوم در برابر حریق دارای گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن، شهرسازی نسبت به بررسی های مدارک و مستندات مربوطه و بازدید از شرکت، کارخانه اقدام نموده و پس از موفقیت در جلسه تعیین صلاحیت شرکت ها، در لیست شرکت های ارائه دهنده تجهیزات درهای مقاوم در برابر حریق مندرج در سایت سازمان قرار می گیرند.لازم به توضیح است شرکت های مذکور بدون هیچگونه رتبه بندی ای در لیست بارگذاری شده در سایت سازمان شبت شده اند. بنابراین در ابتدا پس از مراجعه به این لیست کارفرما می تواند در های مورد احتیاج خود را انتخاب و پس از استعلام از شرکت های مذکور نسبت به انتخاب گزینه بهینه تصیما لازم را اتخاذ نماید.

مالکین و کارفرمایان محترم می توانند با مراجعه به آدرس سایت اینترنتی شرکت های تامین و تولید کننده درهای مقاوم در برابر حریق گواهی اصالت کالای خرید خود را بصور آنلاین استعلام نموده و از صحت آن اطمینان حاصل نمایند.
درهای مقاوم در برابر حریق خود را صرفا با توجه به اطلاعات مندرج در سایت سازمان آتش نشانی تهران خریداری نموده و به تبلیغات سو در فضاهای مجازی، دیگر سایتها و افراد واسطه در این امر که مغایر با اطلاعات مذکور می باشند اکتفا ننموده و جدا خودداری نماشید.بدیهی است مسئولیت عدم رعایت این موارد به عهده ذینفعان می باشد.
مالکین و کارفرمایان محترم به تاریخ به روز رسانی لیست تجهیزات درهای مقاوم در برابر حریق که در گوشه بالای سمت چپ سایت قرار دارد توجه داشته باشند.

نکات نصب درهای مقاوم در برابر حریق

. وجود سوراخ یا شکاف در سطوح در یا قاب آن مجاز نمی باشد.
. عدم وجود شیشه و یا ترک خوردگی پنجره های شیشه ای در درهای دارای دریچه دید مجاز نمی باشد.
. تمامی یراق آلات می بایست بدون زنگ زدگی و یا آسی ظاهری بوده و در حالت فعالیت به راحتی عمل نماید.
خوردگی، زنگ زدگی، تورفتگی، تاب خوردگی و شکستگی در درهای مقاوم در برابر حریق مجاز نمی باشد.

. در هنگام نصب نوار دودبند زیرکار باید کاملا تمیز بوده تا چسب نوار بصورت صحیح نصب شود.نوار دودبند باید در لبه و گوشه ها بصورت فارسی بر نصب شود.( نوار دودبند نباید بسوز و شعله ور شود)
. به منظور فرار متصرفین ، به هنگام نصب درها جهت بازشو و فاصله گردش آنها ( عدم کاهش راه خروج و … ) لحاط شود.
. سیستم یراق آلات شامل خودبسته شو و یا خودکار بسته شو، فاصله و تعداد لولا ها از یکدیگر، قفل و دستگیره ( پنیکک بار) با توجه به گزارش نمونه آزمایشگاهی نصب شود.( هر تولید کننده درهای داخلی ثبت شده در سایت مرکز تحقیقات، راه، مسکن و شهرسازی به آدرس ذیل دارای گزارش آزمایشگاه می باشد)

. علائم و تابلو راهنما به درستی بر روی در نصب شود.
. پلاک های تانید شده از سوی آزمایشگاه بر روی جارچوب و لنگه در نصب شود.
. تمامی درها (تولید داخل و خارج) باید دارای پلاک مورد تانید مرکز تحقیقا، راه، مسکن و شهرسازی باشند. با مراجعه به سایت شرکت تولید و تامین کننده درها می توان با وارد نمودن کدرهگیری در نرم افزار مربوطه از صحت خرید خود اطمینان حاصل کرد.(کد شناسه درب باید بر روی پلاک درب، گواهی اصالت کالا و سایت شرکت بصورت یکسان و برابر بوده و هیچگونه مغایرتی باهم نداشته باشد)
. چارچوب درها باید در مرحله سفت کاری توسط سه شاخک به اندازه حدود سانتی متر از هر طرف داخل دیوار نصب شود. علاوه بر این امر پشت چارچوب ها می بایست بوسیله مصالح بطور کامل پر شود.
. بمنظور ارانه گواهی اصالت کالا درهای مقاوم در برابر حریق به سازمان تمامی مفاد مندرج در گواهی نامه مذکور می بایست بصورت تای شده تکمیل و به مهر و امضا، شرکت ، مهندس فنی شرکت مذکور و مالک پروژه برسد.

نکات تعمیر و نگهداری درهای مقاوم در برابر حریق

. برای نظافت درها بهتر است از دستمال و آبگرم استفاده شود.
. به هیچ عنوان از رنگ، اسپره های رنگی و یا روکش های چوبی، PVC و … استفاده نشود.
. درها نباید با پرده، آویز، تزئینات و یا با آینه یا سایر مواد منعکس کننده پوشیده شوند.
. در صورت نیاز به رگلاژ و یا هر تعمیر دیگر بهتر است از شرکت خریداری شده کمک حاصل نمود.
. به هیچ عنوان نباید وسلیه ای مانع بسته شدن درها شود.این امر باعث فرسودگی و کشیدگی فنر در سیستم خودبسته شو می شود.

استاندارد ها و منابع مطالعاتی در حوزه درهای مقاوم در برابر حریق

• مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ( ویرای – )
• استاندارد ملی ایران شماره — مقررات در برابر آت – قسمت :الزامات عمومی
• استاندارد ملی ایران شماره – – مقاومت در برابر آتش -قسمت دوم- روش های جایگزین و تکمیلی،
• استاندارد ملی ایران شماره — آزمون مقاومت در برابر آت و کنترل دود برای مجموعه درها (درهای ضد حریق )، مجموعه درهای کرکره ای و مجموعه پنجره های باز شونده و اجزای یراق آلات ساختمانی – قیمت ا-روش های آزمون مقاومت در برابر آتش برای درها ( درهای ضد حریق )، درهای کرکره ای و پنجره های باز شونده ،
• استاندارد ملی ایران شماره –طبقه بندی فرآ ورده ها و اجزای ساختمانی در برابر آت- قسمت – طبقه بندی با استفاده از داده های آزمون های مقاومت در برابر آتش به جز سرویس های تهویه،
• National Fire Protection Association ( NFPA )
• National Fire Protection Association (NFPA )
• EN -: Fire resistance tests . Generac requirements
• EN . Fire resistance test . Alternative and additional procedures
• EN – : .Fire resistance and smoke control tests for door , shutter and openable
window assemblies and elements of building hardware. Fire resistance tests for door.
Utters and openable windows.
• EN -: + A : , Fire classification of construction products and building
elements. Classification using data from fire resistance tests. Excluding ventilation
services.

منبع : سازمان آتش نشانی تهران